Hệ số CAR là một trong những công cụ được sử dụng nhiều nhất hiện nay. Vậy, gệ số CAR là gì? Công thức tính hệ số CAR chính xác nhất như thế nào?
Để quản lý hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại, ngân hàng nhà nước. Các công cụ quản lý đóng vai trò quan trọng giúp đảm bảo các hoạt động kinh doanh của ngân hàng không bị rơi vào rủi ro như: nợ xấu, đóng cửa ngân hàng…Một trong những công cụ được sử dụng phổ biến mang lại hiệu quả cao đó là hệ số CAR.
Để hiểu rõ hệ số CAR là gì, công thức tính hệ số CAR chính xác, các bạn hãy cùng ThongTinTaiChinh.Net tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Mục Lục
Hệ số CAR là gì?
CAR là từ viết tắt của cụm từ Capital Adequacy Ratio. Dịch ra Tiếng Việt có nghĩa là tỷ lệ an toàn vốn hay còn gọi là tỷ lệ tài sản có trọng số vốn trên rủi ro. Đây là thước đo vốn khả dụng của ngân hàng được biểu thị bằng tỷ lệ % rủi ro tín dụng của ngân hàng.
Nó tiêu chuẩn hóa khả năng của các ngân hàng trong việc: thanh toán nợ, giải quyết rủi ro tín dụng…Một ngân hàng có hệ số CAR được đánh giá là tốt nếu như có đủ vốn để hấp thụ các khoản lỗ tiềm ẩn. Điều này giảm được nguy cơ vỡ nợ, mất tiền của người gửi.
Hệ số CAR càng cao thì mức đảm bảo an toàn của ngân hàng cho người gửi tiền càng cao. Ngược lại, tỷ lệ này thấp thì có nghĩa nguồn vốn của ngân hàng không đủ khi gặp rủi ro. Và tất nhiên người gửi tiền có khả năng cao bị tổn thất.
Sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) bắt đầu đặt ra các yêu cầu CAR khắt khe. Mục đích của việc này là để bảo vệ người gửi tiền.
Ưu, nhược điểm của hệ số an toàn vốn
Ưu điểm
- CAR giúp các ngân hàng duy trì vốn dựa trên mức độ rủi ro của khoản vay. Rủi ro càng cao thì vốn yêu cầu càng cao.
- Nhà đầu tư sẽ hiểu được rủi ro tổng thể của một ngân hàng để đưa ra lựa chọn đúng đắn.
Nhược điểm
- Hệ số an toàn vốn không thể tính đến những tổn thất dự kiến làm biến dạng nguồn vốn của ngân hàng.
Công thức tính hệ số CAR chính xác nhất
Để giám sát hệ số an toàn vốn (CAR), các bạn có thể sử dụng công thức dưới đây:
Vốn cấp I + Vốn cấp II + Vốn cấp III ) / Tài sản có trọng số rủi ro đáng tiếc
Trong đó vốn:
- Vốn cấp I là vốn cốt lõi của ngân hàng nhà nước gồm có: vốn chủ sở hữu của cổ đông và doanh thu để lại.
- Vốn cấp II gồm có dự trữ nhìn nhận lại, công cụ vốn hỗn hợp và nợ có kỳ hạn dưới.
- Vốn cấp III gồm có vốn cấp II cộng với các khoản vay cấp dưới thời gian ngắn .
Các gia tài có trọng số rủi ro đáng tiếc có tính đến rủi ro đáng tiếc tín dụng thanh toán. Cũng như rủi ro đáng tiếc thị trường và rủi ro đáng tiếc hoạt động giải trí .
Kể từ năm 2019, theo Basel III:
- Vốn cấp 1 và cấp 2 của ngân hàng nhà nước tối thiểu phải bằng 8 % gia tài có trọng số rủi ro đáng tiếc.
- Hệ số an toàn vốn tối thiểu ( gồm có cả vùng đệm bảo toàn vốn ) là 10,5 %.
Tầm quan trọng của hệ số an toàn vốn CAR
Như đã nói ở trên, CAR là hệ thống cho phép xác định khả năng của ngân hàng trong việc đáp ứng rủi ro, thời gian nợ. Các cơ quan quản lý ngân hàng phải giám sát hệ số CAR nhằm đảm bảo quyền lợi của người gửi.
Do đó, hệ số CAR vô cùng quan trọng với sự an toàn của khách hàng cũng như sự ổn định tài chính trong nước. Bởi, trong trường hợp các ngân hàng bị lỗ khoản vay lớn dẫn đến phá sản. Lúc này, người gửi tiền có nguy cơ mất hết tiền.
Ví dụ về cách tính hệ số an toàn vốn
Quy trình an toàn vốn có tính đến cả vốn cấp 1 và cấp 2 sử dụng công thức sau:
CAR = Vốn cấp 1 + Vốn cấp 2 / Tài sản có trọng số rủi ro
Một ngân hàng có 5 triệu đô la trong vốn cấp 1 và 2 triệu đô la trong vốn cấp 2. Tài sản có trọng số rủi ro là 20 triệu đô la. Cách tính tỷ lệ an toàn vốn sẽ như sau:
CAR = (5 triệu USD + 2 triệu USD) / 20 triệu USD = 0,35
Từ kết quả trên cho thấy, hệ số an toàn vốn của ngân hàng này là 35%. Hệ số CAR 35% được đánh giá là cao với 1 ngân hàng và trở thành tổ chức an toàn.
Những nhân tố có ảnh hưởng tới hệ số CAR
Một số yếu tố ảnh hưởng tới hệ số CAR của ngân hàng thương mại có thể kể đến như:
- Khả năng sinh lời của tài sản (ROA) được niêm yết cao hơn, chi phí dự phòng mang tính rủi ro thấp đi. Điều này giúp các hoạt động tín dụng nhiều nguy cơ rủi ro hơn.
- Tỷ lệ vốn của chủ sở hữu trên tổng tài sản (EQR), nếu tăng thì hệ số CAR cũng tăng và ngược lại. Vì thế, tỷ lệ vốn chủ sở hữu trên tổng tài sản của ngân hàng thương mại tăng thì tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu cũng tăng theo.
- Tỷ lệ tiền cho vay với tổng tài sản (LOA). Nhu cầu cho vay tăng nhưng nguồn tiền ngân hàng không đủ. Các ngân hàng phải dùng nguồn vốn dự trữ để cho vay khiến hệ số CAR giảm.
- Quy mô ngân hàng tương quan tỷ lệ thuận với hệ số CAR. Quy mô càng lớn thì hệ số CAR càng tăng.
- Tỷ lệ dự phòng rủi ro tín dụng (LLR) tăng, chất lượng các khoản cho vay của ngân hàng sẽ suy giảm. Chính vì vậy, rủi ro cho tài sản của ngân hàng cũng gia tăng.
Qua bài viết trên chắc hẳn bạn đã hiểu rõ hệ số CAR là gì, cách tính hệ số CAR chính xác rồi phải không nào? Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn đọc được các chỉ số trên báo cáo tài chính. Từ đó đưa ra những kết luận chính xác hơn cũng như quyết định đầu tư đúng đắn.
